U okviru svog predavanja „Multijezičnost u Banatu: Nemačka štampa u Vojvodini” Dr Krčmar je ukazao na uticaj nemačke štampe na multijezičnost u Vojvodini, pre svega u 18. veku.
„Nemačka štampa se u Banatu javlja u specifičnom političkom momentu koji donosi ne samo politčke, već i društvene i kulturne promene. Reč je naravno o revoluciji u 1848. godini koja je predstavljala građanski rat. Ovaj događaj je samo na kratko odložio osnivanje i kontinuiran razvoj štamparstva u Banatu“, podsetio je Dr Krčmar u razgovoru sa moderatorkom Dr Marijom Mandić, višom naučnom saradnicom Balkanološkog instituta u okviru Srpske akademije nauka i umetnosti.
https://www.youtube.com/watch?v=14LRVSWb6jE&t=556s
U fokusu drugog konferencijskog dana su manjinski mediji i višejezička prošlost i sadašnjost. Upravo kroz priču o jezičkom pejzažu u Vojvodini, današnji dijalog se ticao pre svega značaja manjinskih medija koji kao kulturno nasleđe sami po sebi, održavaju jezički diverzitet koji se nalazi na ovim prostorima.
“Pojam jezičkog krajolika je uveden u društvenoj teoriji, posebno u lingvistici, i označava upotrebu jezika u javnom prostoru, a to znači i nazive ulica, ustanova, grafite, medije, izdavaštvo“, rekla je Dr. Marija Mandić, moderatorka panela ,,Višejezički krajolik u Vojvodini: javni diskurs, mediji i izdavaštvo”.
https://www.youtube.com/watch?v=kV9AxNtRJJg
Učesnici ovog panela su bili Dr Suzana Ostojić Kujundžić, predsednica Nacionalnog saveta bunjevačke nacionalne manjine, prof. Dr Mirča Maran, Visoka škola strukovnih studija za vaspitače u Vršcu, Gabor Virag, direktor izdavačkog zavoda Forum i Janoš Oros, zamenik Pokrajinskog ombudsmana.
“Moja generacija još pamti kada smo imali table sa nazivima organa, koje nisu bile ni preškrabane, ni izlupane. Pamtim i da je bilo sasvim normalno da se slobodno koristi manjinski jezik na ulici, niko se nije osvrtao za vama, ako ste pričali slovački, rusinski, mađarski ili nekim drugim jezikom. Zakon o zaštiti prava i sloboda nacionalnih manjina koji je donet 2002. godine definiše ravnopravnu službenu upotrebu jezika i pisma, za razliku od Zakona o obezbeđivanju ravnopravnosti jezika i pisma naroda i narodnosti, koji ju je definisao kao istovremenu“, rekao je Janoš Oros.
„Manjinski jezici u Južnom Banatu jesu vidljivi, pre svega zahvaljujući medijima, jer postoje mediji svih nacionalnih manjina. Neki jezici su u povlačenju, naprimer palćanski jeziku u Ivanovu nije dovoljno vidljiv, slično je i sa češkim jezikom u Beloj Crkvi“, rekao je profesor Mirča Maran.
„Biti manjinska izdavačka kuća je jedna velika prednost, jer imamo ne samo mađarske teme, već možemo da se obratimo i za srpske i južnoslovenske teme i autore“, rekao je Gabor Virag i dodao da u izdavačkoj kući Forum smatraju da je njihova važna uloga da budu veza ili most između mađarske i srpske ili južnoslovenske kulture.
„Četrnaestog maja bunjevački jezik je postao službeni jezik u Subotici, to znači da posle 350 godina, koliko Bunjevci žive na tim prostorima, što je za nas izuzetan i važan faktor“, izjavila je Dr Suzana Ostojić Kujundžić i dodala da se sa standardizacijom bunjevačkog jezika počelo pre otprilike 15 godina, što je rezultovalo jednom lepom pričom u kojoj je postao službeni jezik na nivou grada Subotice.
https://www.youtube.com/watch?v=kV9AxNtRJJg&t=124s
Sadržaj konferencije, koju podržava i Ecocivilisation, možete pogledati na YouTube kanalu Heror Media Pont Production i na Facebook stranici Heror Media Pont.
Pokrovitelji ovogodišnje konferencijske platforme su Ministarstvo kulture i informisanja, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama i Uprava za kulturu grada Novog Sada.
Izvor: Heror Media Pont
Foto: Čila David
Video produkcija: Insert production
